Język angielski - Skrót materiału do matury

1. Gramatyka

 CZASY TERAŹNIEJSZE:

Present Simple - stosuje się, gdy mówimy o:
  • czynnościach typowych, regularnie powtarzających się
  • opisując cechy, stany ludzi i przedmiotów
  • przytaczając fakty, wyrażając opinie
  • czynności dziejące się przez dłuższy czas
Czasu Present Simple używa się także z czasownikami, które wyrażają emocje (hate, like, love), stany umysłu (believe, know, need, remember, seem, think, understand, want) oraz doznania (feel, hear, see). 

Słowa określające czas Present Simple: always, regularly, usually, often, sometimes, occasionally, rarely, seldom, hardly ever, never, every day/week/month/year, once/twice/three times a week/month.  



Present Continous - stosuje się, gdy mówimy o:
  • czynnościach lub zdarzeniach dziejących się w chwili, w której o nich mówimy lub okresie obejmujących tę chwilę
  • zmianach, które wkrótce mogą nadejść
  • narzekaniu na czyjeś zachowanie
Słowa określające czas Present Continous: at the moment, right now, today, this morning/afternoon, this year, these days, at present, constantly, tomorrow.


Ćwiczenia z zakresu Present Continous!

Czasowniki statyczne to takie, które bez względu na czas, nie przyjmują końcówki -ing. Stosujemy je zawsze w formie prostej. Możemy je podzielić na dwie grupy:
  • takie, które nigdy nie występują w formie ciągłej (agree, believe, belong, consist, forget, hate, imagine, know, like, love, need, prefer, promise, remember, seem, sound, suppose, understand, want, wish)
  • takie, które mogą wystąpić w formie ciągłej, ale przyjmują inne znaczenie (have, think, see, look)
np. Do you understand what she means?

Ćwiczenia z zakresu static verbs!

Present Perfect - stosuje się gdy:
  • mówimy o czynności, która zdarzyła się wcześniej, ale jej skutki widać w tej chwili
  • mówimy o czynnościach, które zdarzyły się wcześniej i trwają do teraz
  • mówimy o czynnościach lub wydarzeniach, które ktoś przeżył do tej pory i które składają się na jego doświadczenie życiowe
Słowa określające czas Present Perfect: already (już), just (właśnie), ever (kiedykolwiek), so far (jak dotąd), since (od), for (od), never (nigdy)

 Ćwiczenia z zakresu Present Perfect!

Present Perfect Continous - stosuje się gdy mówimy to:
  • czynnościach i sytuacjach rozpoczynających się w przeszłości i trwających do chwili obecnej
  • czynnościach i sytuacjach trwających przez pewien okres, a ich skutek jest widoczny teraz
  • czynnościach z naciskiem na ich trwanie, a nie na rezultat


For i since oznaczają "od". For używamy, gdy podajemy przedział czasu, a since, wtedy, gdy podajemy moment rozpoczęcia czynności (konkretną datę).

np. I haven`t seen Ewenlina since May. They have studied English for two months. 

Since: 1897, Tuesday, last winter, yesterday.
For: 5 minutes, 2 months, most of my life, a long time.


CZASY PRZESZŁE:

Past Simple - stosuje się, gdy mówimy o:
  • czynnościach dokonanych, które odbyły się w przeszłości
  • czynnościach, które odbyły się w konkretnym momencie w przeszłości
  • dawnych zwyczajach i przyzwyczajeniach
  • gdy opowiadamy o następujących po sobie wydarzeń
Słowa określające czas Past Simple: yesterday, last (np. month), in (np. January), a week ago, one morning, when I was young, in 2001


Past Continous - stosuje się, gdy mówimy o:
  • wydarzeniach trwających w określonym momencie w przeszłości
  • mówiąc o sytuacjach przejściowych w przeszłości
  • mówiąc o czynnościach lub stanach w przeszłości, podczas których nastąpiły inne, krótsze zdarzenia
Słowa określające czas Past Continous: while, when, as, all day, all morning, all day yesterday

Ćwiczenia z zakresu Past Continous!

Past Perfect - stosuje się, gdy mówimy o:
  • czynności przeszłej, która zdarzyła się przed inną czynnością lub zdarzeniem w przeszłości (zwykle wyrażonej w Past Simple)

Słowa określające czas Past Perfect: after, before, by the time

 Ćwiczenia z zakresu Past Perfect!

Past Perfect Continous [ROZSZERZENIE] - stosuje się, gdy mówimy o:
  • czynności trwającej do momentu rozpoczęcia innej czynności
Ćwiczenia z zakresu Past Perfect Contionous!

Wyrażenie used to - stosuje się, gdy mówimy o:
  • opisując czynności i stany, które powtarzały się w przeszłości i już skończyły
  • opisując dawne przyzwyczajenia
np. When she was a child she used to play with dolls.

Ćwiczenia z zakresu used to!

CZASY PRZYSZŁE:

Future Simple - stosuje się, gdy mówimy :
  • przewidywaniach, co się zdarzy na podstawie własnych opinii, przeczuć lub doświadczeń
  • podejmując decyzję, co robimy w danym momencie, w chwili, gdy o tym mówimy
  • obiecując coś komuś, grożąc komuś, lub składając propozycję

Słowa określające czas Future Simple: next week, tomorrow, in 2 days, in a week, in an hour, the day after tomorrow, soon


Future Continous stosujemy mówiąc o:
  • czynnościach, które będą trwały w określonym momencie w przyszłości
  • przyszłych zdarzeniach, które są nieuchronne lub mają charakter rutynowy
  • formułując prośby w sposób bezpośredni

Ćwiczenia z zakresu Future Continous!

Future Perfect [ROZSZERZENIE] - stosuje się, gdy mówimy o:
  • czynnościach, które odbędą się do określonego momentu w przyszłości
  • odnosząc się do stanów, które będą trwały przez jakiś czas do określonego momentu w przyszłości
  • Until/till używamy w tym czasie tylko i wyłącznie w zdaniach przeczących


Ćwiczenia z zakresu Future Perfect!

Future Perfect Continous [ROZSZERZENIE] - stosuje się, gdy mówimy o:
  • czynnościach, które w pewnym określonym momencie w przyszłości będą trwać już od pewnego czasu


Ćwiczenia z zakresu Future Perfect Continous!

Be going to - stosuje się, gdy:
  • mówimy o tym, co zamierzamy lub planujemy, gdy jeszcze wszystkie szczegóły związane z naszymi planami nie są do końca ustalone
  • zawsze, gdy mówimy, że coś się stanie na podstawie tego co widzimy
Ćwiczenie z zakresu Be going to!

Czasowniki modalne (can, could, may, might, must, should, ought to, mustn`t, needn`t):
  • mają tą samą formę dla wszystkich osób liczby pojedynczej i mnogiej
  • przybierają podstawową formę (bez to) z wyjątkiem need i ought to
  • czasownik występujący po nich ma zawsze formę podstawową (np. I need to eat something.)
  • pełnią funkcję operatora w pytaniach (np. Can I open the window?)
Czasowniki modalne (oprócz could) występują tylko w czasie teraźniejszym.

HAVE TO - wyraża przymus zewnętrzny, a MUST - przymus wewnętrzny. CAN wyrażany jest do wyrażenia umiejętności, możliwości, pozwolenie oraz prośby. COULD używa się do wyrażania możliwości, propozycji oraz umiejętności z przeszłości. MUSTN`T - gdy istnieje zakaz robienia czegoś, SHOULD / OUGHT TO - do udzielenia rad. MAY - do wyrażenia pozwolenia, pytania o pozwolenia itp. MIGHT - wyrażenie przypuszczenia z niewielką pewnością małego prawdopodobieństwa. NEEDN`T - do wyrażenia braku przymusu lub konieczności. 
Zdania warunkowe:
  • 0 okres warunkowy - używamy, żeby opisać sytuacje zawsze prawdziwe lub nasze przyzwyczajenia
  • 1 okres warunkowy - spełnienie warunku w teraźniejszości lub przyszłości jest możliwe
  • 2 okres warunkowy - spełnienie warunku w teraźniejszości jest niemożliwe
  • 3 okres warunkowy [ROZSZERZENIE] - sytuacje, które mogły mieć miejsce w przeszłości, ale nie nastąpiły
  • Zdania warunkowe mieszane pierwszego typu [ROZSZERZENIE] - sytuacje lub stany, które nadal trwają, ale miały określone skutki w przeszłości
  • Zdania warunkowe mieszane drugiego typu [ROZSZERZENIE] - sytuacje, które mogły mieć miejsce w przeszłości, ale się nie zdarzyły i ma to określone skutki w chwili obecnej



Ćwiczenia z zakresu okresu warunkowych!

Stopniowanie przymiotników:
  • do przymiotników jedno- i dwusylabowych w stopniu wyższym dodajemy końcówkę -er (np. long -> longer), a w stopniu najwyższym na początek the i końcówkę -est (np. big -> the biggest)
  • jeśli przymiotnik składa się z więcej niż dwóch sylab to w stopniu wyższym dajemy na początek more (np. comfortable -> more comfortable), a w najwyższym the most (np. beautiful -> the most beautiful). 
  • przysłówki zakończone na -ly stopniujemy tak, jak przymiotniki wielosylabowe (np. slowly - more slowly - the most slowly)
  • przysłówki (wyjątki), które mają taką samą formę jak przymiotniki stopniujemy jak te przymiotniki (np. hard, late, fast)
Ćwiczenia z zakresu stopniowania przymiotników!

Przysłówki zwykle tworzy się poprzez dodanie do przymiotnika końcówki -ly (np. beautiful -> beautifully). Jednak w przypadku przymiotników zakończonych na -le usuwamy ją dając -ly (np. possible -> possibly), a w przypadku przymiotników zakończonych na -y zmieniamy na -ily (np. happy -> happily). 

Ćwiczenia z zakresu tworzenia przysłówków!

Strona bierna:
  • używamy jej, aby powiedzieć, co zostało zrobione, a nie kto wykonał czynność. Jeśli wykonawca jest oczywisty, to go nie dopisujemy! 
W czasach Present Simple, Past Simple oraz Future Simple odmieniamy to be, a potem dajemy czasownik w trzeciej formie lub z końcówką -ed.

np. 
We stopped the bus. -> The bus was stopped by us.
A thief stole my car. -> My car was stolen by thief.

W czasach Present Continous oraz Past Continous wstawiamy odmieniony czasownik to be, potem being, a następnie dajemy czasownik w trzeciej formie lub z końcówką -ed.

np.
They are still repairing my bicycle. -> My bicycle is still being repaired by them.
They were singing a song. -> A song was being sung by them.

W czasach Present Perfect, Past Perfect, Future Perfect po odmienionym czasowniku to be dodajemy been i czasownik w trzeciej formie lub końcówką -ed.

np.
I discovered that somebody had burgled our house. -> I discovered that our house had been burgled.
Nobody has informed us about the changes to the train timetable. -> We haven`t been informed about the changes to the train timetable.

 W konstrukcji be going to wstawiamy odmieniony czasownik be, następnie going to, potem be (bez odmiany) i czasownik w trzeciej formie lub z końcówką -ed. [ROZSZERZENIE]

np.
The conference is going to be held in a five-star hotel.

 W konstrukcji z czasownikiem modalnym (can/could/may/might/should/ought to/must) [ROZSZERZENIE]:
  • jeśli est to czas teraźniejszy to wstawiamy czasownik modalny + be + czasownik w trzeciej formie lub z końcówką -ed. -> np. Michael may be given a promotion.
  • jeśli jest to czas przeszły to wstawiamy czasownik modalny + have been + czasownik w trzeciej formie lub z końcówką -ed.-> np. This essay could have been written much better.
  • jeśli w czasie przeszłym chcemy wyrazić konieczność lub jej brak, czy też możliwość lub jej brak, strona bierna wygląda w ten sposób, że wstawiamy: had to/didn`t have to/could/couldn`t + be + czasownik w trzeciej formie lub z końcówką -ed. -> np. All dishes could be tasted before you decided to order them.
W zdaniach w stronie czynnej po czasownikach hear, help, make i see używamy bezokolicznika bez to, natomiast w stronie biernej po czasownikach tych występuje bezokolicznik z to [ROZSZERZENIE].

np.
The teacher made me write the essay again. -> I was made to write the essay again by the teacher.

Z niektórymi czasownikami (np. ask, bring, buy, give, hand, offer, pay, promise, sell, send, show, teach, tell) mogą występować dwa dopełnienia [ROZSZERZENIE]:
np.
The headteacher has given all students special permission to leave earlier. 

-> jeśli chcemy dać większy nacisk na pozwolenie to: Special permission to leave earlier has been given to all students by the headteacher.
-> jeśli chcemy dać większy nacisk na osoby, które dostały pozwolenie to: All students have been given special permission to leave earlier by the headteacher.

 Stronę bierną czasowników believe, consider, expect, feel, hope, know, report, say, think, understand możemy utworzyć na dwa sposoby [ROZSZERZENIE]:
  • osoba + strona bierna czasownika + to + bezokolicznik (np. Paul is said to earn a lot of money.)
  • It + strona bierna czasownika + that + zdanie (np. It is said that Paul earns a lot of money.)
Ćwiczenia z zakresu strony biernej!

Konstrukcja have something done:

Konstrukcji have (w odpowiednim czasie) + dopełnienie + III forma czasownika / z końcówką -ed używamy, mówiąc o czynnościach, które zostały dla kogoś wykonane przez inną osobę: np. We had our flat redecorated last year. (odmalowane przez kogoś z zewnątrz).

 Zdania z wyrażeniem have something done tłumaczymy często na język polski tak samo jak zdania opisujące samodzielne wykonanie danej czynności: np. We will install new windows next year. (Zamontujemy nowe okna w przyszłym roku - zrobimy to sami). We will have new windows installed next year. (kiedy zrobi to ktoś inny dla nas)


Rzeczowniki policzalne to takie rzeczowniki, które możemy policzyć nie podając jednostki np. ludzie, rzeczy, zwierzęta. Mają liczbę mnogą. (w l. poj. są poprzedzane a/an)
Rzeczowniki niepoliczalne to takie rzeczowniki, które nie mają stałego kształtu np. substancje ciekłe, lub postaci fizycznej. Nie mają liczby mnogiej. (w l. poj. nie są poprzedzane a/an)

Określniki ilości:
Przed rzeczownikami policzalnymi: (too) many, not many
Przed rzeczownikami niepoliczalnymi: (too) much, not much, a little
  • a lost (of), lots of, all (of), most (of), some (of), not any - występują przed rzeczownikami niepoliczalnymi oraz przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej
  • none - występuje przed rzeczownikami w liczbie mnogiej, gdy mowa jest o więcej niż dwóch osobach lub rzeczach
  • both - występuje przed rzeczownikami w liczbie mnogiej, gdy mowa jest o dokładnie dwóch osobach lub rzeczach
  • either (of), neither (of) - odnosi się do dwóch osób lub rzeczy, po tych słowach może występować rzeczownik w l. poj. lub rzeczownik w l. mnogiej)

Przedimek a/an stosujemy:
  • przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej
  • gdy wspominamy o kimś/o czymś po raz pierwszy
  • gdy mówimy o jednej z wielu osób lub rzeczy (nie ma jednej konkretnej)
  • przed nazwami zawodów
Przedimek the używamy:
  • przed rzeczownikami w liczbie pojedynczej i mnogiej
  • gdy wspominamy o osobach lub rzeczach po raz kolejny
  • mówiąc o kimś/o czymś w sposób konkretny
  • przed nazwami rzeczy lub osób jedynych w swoim rodzaju
  • przed nazwiskami rodzin
  • przed porami dnia
  • przed nazwami pokoi lub pomieszczeń w mieszkaniu i miejsc w pobliżu domu
  • przed przymiotnikami w stopniu najwyższym
  • przed liczebnikami porządkowymi
  • przed liczebnikami określającymi stulecia
  • przed nazwami rzek, mórz, oceanów, pasm górskich i archipelagów
Przedimków nie stosujemy:
  • przed rzeczownikami w liczbie mnogiej, mówiąc o osobach lub rzeczach w sposób bardzo ogólny lub wspominamy je po raz pierwszy
  • przed rzeczownikami w zdaniach o charakterze stwierdzeń ogólnych
  • przed nazwami dni tygodnia i miesięcy
  • przed latami
  • przed nazwami kontynentów i większości krajów
  • przed nazwami miast, ulic, dworców, lotnisk, jezior, pojedynczych szczytów górskich, pojedynczych wysp
  • przed nazwami posiłków


Ćwiczenia z zakresu przyimków!

Przyimki ruchu:
  • into - do, do środka, do wewnątrz
  • on, onto - na
  • up - do góry
  • down - na dół
  • over - nad/ponad
  • through - przez
  • along - wzdłuż
  • past - obok
  • from - od, z
  • towards - do, w kierunku
  • across - przez, na drugą stronę
  • off - z
  • out off - ze środka, na zewnątrz
Przyimki po czasownikach i przymiotnikach:
  • agree with - zgadzać się z
  • apologise for - przepraszać za
  • arrive in - przybyć do (Warszawy)
  • arrive at - przybyć na (stację)
  • ask for - zapytać się o
  • believe in - wierzyć w
  • belong to - należeć do
  • depend on - zależeć od
  • dream of/about - śnić/marzyć o
  • devide into - podzielić na
  • happen to sb - przytrafić się komuś
  • laugh at - śmiać się z
  • listen to - słuchać (czegoś)
  • object to - sprzeciwiać się (czemuś)
  • pay for - płacić za
  • remind of - przypomnieć o
  • succeed in - odnieść sukces w
  • suffer from - cierpieć na
  • translate from - tłumaczyć z
  • translate into - tłumaczyć na
  • wait for - czekać na
  • allergic to - uczulony na
  • bad/good at - dobry/zły w
  • different from - inny niż
  • interested in - interesować się (czymś)
  • married to- żonaty z / zamężna z
  • pleased with - zadowolony z
  • polite to - uprzejmy dla
  • responsible for - odpowiedzialny za
  • similar to - podobny do
  • typical of - typowe dla
  • unaware of - nieświadomy (czegoś)
Mowa zależna:

Używamy jej kiedy przytaczamy treść czyjejś wypowiedzi.

W mowie niezależnej przytaczana wypowiedź nie ulega zmianie np. He said: "I don`t think she will come".

W mowie zależnej w przytaczanej wypowiedzi ulegają zmianie takie elementy jak:
  • czasy:
  • zaimki osobowe i zwrotne oraz zaimki i przymiotniki dzierżawcze (np. your cake -> my cake itp. - w jej wypowiedzi będzie your cake (ona w stosunku do mnie), a w mojej wypowiedzi - my cake (ja w stosunku do siebie))
  • okoliczniki czasu i miejsca (now -> then, today -> that day, tommorow -> the next day, here -> there, yesterday -> the day before, this -> that)
Forma czasownika nie musi ulec zmianie, gdy:
  • przytaczana wypowiedź opisuje rzeczy stałe, niezmienne i ogólnie przyjęte prawdy
  • mówimy o czymś, co jest wciąż aktualne.
Przytaczając polecenia w mowie zależnej, używamy czasownika ask, tell lub order, odpowiednika zaimka osobowego oraz konstrukcji to/ not to + bezokolicznik
np.
"Don`t touch my project!" -> My brother told me not to touch her project.

 Przytaczając pytania szczegółowe, zachowujemy zaimek pytający (what, who, how, where, when)
np.
Where are you going? -> He asked me where I was going.

Ćwiczenia z zakresu mowy zależnej!

Pytania pośrednie:

Pytania pośrednie brzmią bardziej uprzejmie niż bezpośrednie. W języku angielskim pytania pośrednie mają szyk zdania oznajmującego:

np.
What does the train leave? -> Do you happen to know what time the train leaves?

 W przypadku pytań szczegółowych pozostawiamy zaimki pytające.

np.
Where is the supermarket? -> Can you tell me where the supermarket is?

 W przypadku pytań ogólnych używamy if lub wonder.

np.
Do you come here every Monday? -> I`d like to know if/weather you come here every Monday.

Przed pytaniem stosujemy zwykle: Do you think/I wonder/Do you know/I don`t know/I`d like to know/Are you sure/Can anyone tell me/Could you tell me/Would you mind telling me/Have you any idea/I`ve no idea/Do you remember/I don`t remember.

Zadania z zakresu pytań pośrednich!

Zdania przydawkowe:

 Zdania przydawkowe definiujące:
  • dostarczają informacji będących integralną cześć zdania (można je pominąć)
  • nie są oddzielone przecinkami
  • mogą zaczynać się do: who lub that, jeśli mówimy o ludziach; which lub that, jeśli mówimy o rzeczach; whose, jeśli mówimy o przynależności; where, jeśli mówimy o miejscach; when, jeśli mówimy o czasie.
np.
He is the boy who/that waited for us.
It was the best book which/that I`ve ever read.
I talked to a woman whose daughter used to go to school with Tom.
This is the place where we kissed for the first time.
I will always remember the moment when I saw her.

Zaimki względne who, which lub that można pominąć, jeśli po nich następuje zaimek osobowy lub rzeczownik np. This is the note I found yesterday.

Zdania przydawkowe niedefiniujące:
  • dostarczają informacji, bez których zdanie główne zachowałoby sens, bądź stanowią komentarz do pierwszej części zdania: She was rude and arrogant, which I didn`t like at all.
  • są oddzielone przecinkami od zdania niosącego główną informację
  • rozpoczyna się od tych samych zaimków względnych, co zdania przydawkowe definiujące (z wyjątkiem that): John Smith, whose father works with my mother, is a very nice boy.
  • nigdy nie opuszczamy w nich zaimków względnych

Zdania okolicznikowe:

1. Zdania okolicznikowe czasu

Zdania te wprowadzane są za pomocą spójników:
  • when (kiedy)
  • while (podczas gdy)
  • whenever (kiedy tylko, ilekroć)
  • after (po, kiedy)
  • before (zanim, przed)
  • till/until (do, aż, zanim)
  • as (kiedy)
  • since (odkąd, od czasu kiedy)
  • as soon as (skoro tylko)
  • as long as (tak długo jak)
  • by the time (do czasu)
Jeśli zdanie okolicznikowe czasu występuje przed zdaniem głównym, oddzielamy oba zdania przecinkiem. Jeśli zdanie okolicznikowe czasu występuje jako drugie to przecinka nie używamy.

np.
After I graduated, I started working as a chemist.

Zadania z zakresu zdań okolicznikowych czasu!

2. Zdania okolicznikowe miejsca

Zdania te wprowadzane są za pomocą spójników where (gdzie), to where (dokąd) lub przysłówka wherever (dokądkolwiek).

3. Zdania okolicznikowe celu

Opisują cel podjętej czynności i wprowadzane są za pomocą konstrukcji to + bezokolicznik oraz spójników in order to, for, in order that, so that, in case.
  • Konstrukcja: to + bezokolicznik: I went to my mother`s to help her.
  • Konstrukcja: in order to + bezokolicznik: He called Hannah in order to ask her out.
  • Konstrukcja: in order that/so that/in case + zdanie podrzędne + (po in order that/so that zwykle używamy czasowników modalnych can, may, could, might): She started revising on Friday in order that she could preprare for the exam well.
4. Zdania okolicznikowe skutku

Opisują skutek zdarzenia lub czynności i wprowadzane są za pomocą następujących spójników lub wyrażeń:
  • so (więc)
  • as a result (w wyniku tego)
  • therefore (zatem, dlatego)
  • as a consequence, consequently (w następstwie)
np.
I was very tired, so I went to bead early. 

5. Zdania okolicznikowe przyczyny

Opisują przyczynę zdarzenia lub czynności i wprowadzane są za pomocą następujących wyrażeń:
  • because (ponieważ) - nie występuje zwykle na początku zdania, chyba że jest bezpośrednią odpowiedzią na pytanie Why?
  • since (od)
  • because of (z powodu)
  • owing to (dzięki /czemuś/)
  • on account of (z racji, w związku z)
  • due to (wskutek)
  • the reason for (ze względu)
  • the reason why (powodem, dla którego)
Konstrukcje:
  • because of/owing to/on account of/due to + rzeczownik: np. My plane was delayed because of/owing to/on account of/due to the heavy fog.
  • the reason for + rzeczownik/czasownik z końcówką -ing: np. The reason for Ann`s being sad was the death of her dog/
  • the reason why + zdanie podrzędne: np. The reason why Ann was sad was the death of her cat.
6. Zdania okolicznikowe porównawcze

Zdania te wprowadzone są za pomocą spójnika złożonego as ... as (tak ... jak). Jeśli w pierwszym członie porównania występuje przeczenie możemy użyć wyrażenia so ... as (np. It`s not so easy as it seems).

7. Zdania okolicznikowe przyzwolenia

Zdania te wyrażają kontrast i wprowadzane są za pomocą następujących spójników lub wyrażeń:
  • but (ale)
  • although/even though/tough (chociaż, aczkolwiek)
  • despite/in spite of (pomimo)
  • however/neverthless (niemniej jednak)
  • yet/still (mimo to, a jednak)
  • while/whereas (natomiast, podczas gdy)
Możliwe konstrukcje:
  • although/even though/tough + zdanie podrzędne: np. Although/Even though/Tough she had a lot of friends, nobody offered to help her.
  • despite/in spite of + rzeczownik/czasownik z końcówką -ing: np. Tom failed his exam despite/in spite of studying very hard.
  • despite/in spite of + the fact that + zdanie podrzędne: np. Tom failed his exam despite/in spite of the fact that face that he studied very hard.
  • yet/still + zdanie podrzędne: np. The weather was terrible, yet/still we went to the beach.
  • while/whereas + zdanie podrzędne: np. I am a big fan of Borussia Dortmund, while/whereas my best friend supports Real Madrit.
8. Zdania okolicznikowe warunkowe:

Zdania te wyrażają warunek i wprowadzane są za pomocą spójników:
  • if (jeśli)
  • unless (jeśli nie)
  • provided (that) (zakładając, że)
  • on condition (that) (pod warunkiem, że)

I wish/If only:
  • Jeśli chcemy wrazić żal wobec sytuacji mających miejsce w chwili obecnej i wydających się niemożliwymi do zmiany, używamy I wish/If only + Past Simple: np. I wish you lived closer.

I wish i If only mają podobne znaczenie, ale If only jest bardziej emfatyczne od I wish - wyraża większy żal lub ubolewanie wobec jakiejś sytuacji.
  • Mówiąc o sytuacjach, które są uciążliwe lub denerwujące, ale możliwe do zmiany, używamy konstrukcji wish + would [ROZSZERZENIE]: np. I wish my boyfriend would buy me flowers more often. Konstrukcji tej nie stosujemy w odniesieniu do siebie, lecz do innych.
  • Jeśli chcemy wyrazić żal wobec sytuacji, które miały miejsce w przeszłości I wish/If only + Past Perfect [ROZSZERZENIE]: np. I wish I had met you much earlier. 
Jeśli I wish i If only tłumaczymy na język polski jako szkoda, że lub żałuję, że, to dalsza część zdania ma formę przeciwną do oryginalnego zdania w języku angielskim. np. If only I hadn`t told him about my plan. -> Żałuję, że powiedziałam mu o swoim planie.


Ćwiczenia z zakresu I wish/If only!

It`s (high) time:

Konstrukcji używamy do wyrażenia życzeń odnoszących się do teraźniejszości i niedalekiej przyszłości:
  • It`s (high) time + bezokolicznik: np. It`s high time to go home.
  • It`s (high) time + dopełnienie + Past Simple: np. It`s high time we went home.


Tej konstrukcji używamy do wyrażenia życzeń odnoszących się do bliskiej przyszłości i mających często postać dosadnej rady, rozkazu lub nawet groźby. Stosujemy wówczas formę: had better + (not) + bezokolicznik: np. You`d better tidy up your room.

Ćwiczenia z zakresu Had better!

Would rather:

 Konstrukcji używamy do wyrażania życzeń odnoszących się do teraźniejszości i przyszłości. Mówiąc o życzeniach/preferencjach podmiotu zdania w stosunku do samego siebie, stosujemy would rather/sooner + (not) + bezokolicznik bez to: Tom would rather go to the cinema tonight. lub would prefer + bezokolicznik: Tom would prefer to go to the cinema.

Mówiąc o życzeniach/preferencjach w stosunku do innych używamy:
  • would rather/sooner + dopełnienie + Past Simple -> np. I would sooner you didn`t shout at me.
  • would prefer + dopełnienie + (not) + bezokolicznik  -> np. I would prefer him not to drive there.
Ćwiczenia z zakresu Would rather!

Verb patterns:

W zdania w języku angielskim często występują obok siebie dwa czasowniki. W zależności, jaki czasownik stoi na pierwszym miejscu, drugi z nich może przybierać następujące formy:
  • Po tych czasownikach jest czasownik z końcówką -ing: avoid, admit, can`t help, can`t stand, consider, deny, dislike, enjoy, fancy, hate, imagine, like, love, miss, not mind, practise, prefer, start, suggest
  • Po tych czasownikach jest to + bezokolicznik: afford, agree, appear, choose, decide, expect, happen, help, hope, learn, manage, need, offer, plan, promise, refuse, seem, want, wish, would like/love/prefer.
  • Po tych czasownikach jest dopełnienie + to + bezokolicznik: advise, allow, beg, help, invite, order, tell, want, would like/love/prefer
  • Po tych czasownikach jest bezokolicznik bez to: can, could, might, must, should, had better, would rather, help
  • Po tych czasownikach jest dopełnienie + bezokolicznik bez to: let, make
np. I love watching westerns on TV. I learnt to swim when I was 8. Mark begged me to stay with him. I can go with you if you want. Let me show you how to do it.

Po czasownikach see, watch, notice, feel oraz hear drugi czasownik może przybierać dwie formy, które mają różne znaczenie:
  • dopełnienie + czasownik z końcówką -ing (zdanie to opisuje wtedy tylko fragment postrzeganej rzeczywistości - np. fragment występu)
  • dopełnienie + bezokolicznik bez to (zdanie opisuje całość postrzeganej rzeczywistości - np. całość tańca)
Czasownik występujący po suggest, insist, demand oraz recommend może przybierać następujące formy:
  • końcówka -ing (np. I suggest talking a long break.)
  • that + should + bezokolicznik bez to
  • that + Present Simple
  • that + osoba + bezokolicznik bez to

Pytania rozłączne:

Pytania te tworzymy za pomocą czasowników posiłkowych (be, have, do, will) lub modalnych (can, should) oraz zaimka osobowego (I, you, she, he, it, we, they). Po zdaniu twierdzącym pytania rozłączne mają zwykle formę przeczącą, natomiast po zdaniu przeczącym - pytania rozłączne mają zwykle formę twierdzącą.

np.
She likes swimming, doesn`t she?
He hasn`t come yet, has he?

Ćwiczenia z zakresu pytań rozłącznych!

Słownictwo:
Rozdział 1: Człowiek -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 2: Dom -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 3: Szkoła -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 4: Praca -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 5: Życie rodzinne i towarzyskie -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 6: Żywienie -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 7: Zakupy i usługi -> PODSTAWA   ROZSZERZENIE
Rozdział 8: Podróżowanie i turystyka -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 9: Kultura -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 10: Sport -> PODSTAWA
Rozdział 11: Zdrowie -> PODSTAWA
Rozdział 10-11: Zdrowie i sport: ROZSZERZENIE
Rozdział 12: Nauka i technika -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 13: Świat przyrody -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE
Rozdział 14: Historia i społeczeństwo -> PODSTAWA  ROZSZERZENIE

Kanały na YouTube pomagające w nauce do matury z języka angielskiego: