Metody statystyczne - Podstawowe pojęcia statystyki matematycznej

1. Populacja generalna - zbiorowość statystyczna, czyli zbiór dowolnych elementów, nieidentycznych z punktu widzenia badanej cechy.

2. Próba, próbka - część, tj. podzbiór populacji, podlegający bezpośrednio badaniu ze względu na ustaloną cechę, w celu wyciągnięcia wniosków o kształtowaniu się wartości tej cechy w populacji.

3. Liczebność próby (oznacza się przez n) - liczba jednostek, elementów populacji generalnej wybranych do próby. Gdy n<30, wówczas próba jest mała.

4. Rozkład populacji - rozkład wartości badanej cechy statystycznej w populacji.

5. Parametry populacji - parametry rozkładu badanej cechy w populacji. Rodzaje parametrów:
  • miary skupienia - np. średnia arytmetyczna, mediana
  • miary rozproszenia, skupienia - np. wariancja, odchylenie standardowe
  • miary asymetrii
  • miary korelacji (przy badaniu populacji ze względu na wiele cech)
6. Statystyka z próby - zmienna losowa będąca dowolną funkcją wyników próby losowej (np. średnia arytmetyczna, mediana)

7. Rozkład statystyki - teoretyczny rozkład prawdopodobieństwa zmiennej losowej będącej statystyką

8. Asymptotyczny rozkład statystyki - graniczny rozkład prawdopodobieństwa zmiennej losowej będącej statyką, wyznaczony przy założeniu, że liczebność losowej próby n -> ∞. 

9. Losowanie niezależne – schemat losowania próby ze zwracaniem każdego wylosowanego
elementu w trakcie losowania.

10. Losowanie zależne – schemat losowania próby bez zwracania każdego wylosowanego
elementu populacji generalnej.

11. Losowanie warstwowe – losowanie próby oddzielnie z każdej części populacji
generalnej, na które została ona podzielona przed losowaniem.

12. Losowanie nieograniczone – losowanie elementów do próby od razu z całej populacji.

13. Typy rozkładów statystycznych:
14. Estymator - dowolna statystyka Z służąca do oszacowania nieznanej wartości parametru θ populacji generalnej

15. Rozkład estymatora - rozkład prawdopodobieństwa statystyki będącej estymatorem parametru θ

16. Parametry rozkładu estymatora - najważniejsze to wartość oczekiwana E(Z) oraz wariancja D^2(Z) w rozkładzie statystyki statystyki Z będącej estymatorem jakiegoś parametru θ populacji.

17. Przedział ufności – losowy przedział wyznaczony za pomocą rozkładu estymatora mający tę
właściwość, że z dużym (zadanym) prawdopodobieństwem, pokrywa wartość szacowanego
parametru θ.

18. Współczynnik ufności – prawdopodobieństwo 1-α pokrycia parametru θ wyznaczonym
przedziałem