Podstawy metrologii - Podstawy metrologii

1. Metrologia jest nauką o pomiarach (o miarach i mierzeniu).

2. Pomiary:

• umożliwiają automatyzację procesów produkcyjnych
• warunkują postęp cywilizacyjny (badania kosmosu, pomiary w medycynie, naukach biologicznych)
• konstrukcję robotów

3. Zastosowanie pomiarów:

• w motoryzacji 
• w sprzęcie gospodarstwa domowego
• w hodowli 
• w uprawie roślin 
• w badaniu żywności
• w telekomunikacji (systemy teleinformatyczne i nauki społeczne)

4. Wielkość mierzona – określona wielkość fizyczna stanowiąca przedmiot pomiaru mająca ustalony wzorzec jednostki miary.

5. Jednostka miary  – określona miara danej wielkości służąca za miarę podstawową, czyli wzorzec do ilościowego wyrażania innych miar danej wielkości metodą porównania tych miar, za pomocą liczb. 

6. Wynik pomiaru – wartość przypisana wielkości mierzonej uzyskana drogą pomiaru (np. 14,3 cm lub 14,3 cm ± 0,1cm ->  z tzw. błędem pomiarowym na poziomie 0,1 cm).

7. Instytucje metrologiczne w Polsce:

• Główny Urząd Miar w Warszawie (GUM)
• Polski Komitet Normalizacyjny w Warszawie PKN

8. Normy prawne:

• EN
• PN
• IEC
• ISO

9. Procedura pomiarowa jest wykonywana przez osobę lub komputer, która po kolei wykonuje określone czynności podczas robienia pomiarów.

10. Łańcuch pomiarowy to ciąg elementów przyrządu pomiarowego lub układu pomiarowego, tworzących drogę sygnału pomiarowego od wejścia do wyjścia.

11. Legalizacja – zespół czynności obejmujących sprawdzenie, stwierdzenie i poświadczenie dowodem legalizacji, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania metrologiczne.

12. Uwierzytelnienie – czynność polegająca na sprawdzeniu, stwierdzeniu i poświadczeniu, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania metrologiczne ustalone w przepisach, normach, zaleceniach międzynarodowych lub innych właściwych dokumentach, a jego wskazania zostały odniesione do państwowych wzorców jednostek miar i są z nimi zgodne w granicach określonych błędów pomiaru. Do uwierzytelniania upoważniony jest GUM.

13. Wzorcowanie - czynność polegająca na kalibracji urządzenia pomiarowego tak, aby uzyskane wyniki spełniały podstawowe wymogi dokładności nakładane przez odpowiednie przepisy dotyczące miar. Kalibracja to wzorcowanie z użyciem kalibratorów.

14. Adiustacja – czynność mająca na celu doprowadzenie przyrządu pomiarowego do stanu działania odpowiadającego jego przeznaczeniu.

15. Korekcja – regulacja zmierzająca do uzyskania pożądanych właściwości przyrządu.

16. Badanie typu to zespół czynności mających na celu wykazanie czy przyrząd pomiarowy danego typu spełnia wymagania, stanowiące podstawę zatwierdzenia typu.