Bezpieczeństwo i ergonomia pracy - Profilaktyczna ochrona zdrowia pracowników

1. Profilaktyczna ochrona zdrowia pracowników uregulowana jest w Kodeksie pracy.

2. Każdy pracodawca ma obowiązek wspierania każdego pracownika w ochronie zdrowia i życia.

3. Do zakresu profilaktycznej ochrony zdrowotnej pracownika zalicza się:
  • profilaktyczne badania lekarskie (badania: wstępne, okresowe, kontrolne)
  • zapobieganie chorobom zawodowym i chorobom związanym z wykonywaną pracą (np. usuwanie szkodliwych dla zdrowia czynników środowiska pracy, dostarczanie nieodpłatnie napojów i posiłków profilaktycznych, przeprowadzanie badań i pomiarów czynników środowiska pracy)
4. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, który nie ma aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak jakichkolwiek przeciwskazań do pracy na określonym stanowisku.

5. Profilaktyczne badania lekarskie przeprowadzane są na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. W skierowaniu należy zawrzeć informację o zagrożeniach, czynnikach szkodliwych dla zdrowia lub innych niedogodnościach, które są na stanowisku pracy. 

6. Wstępnym badaniom lekarskim podlegają:
  • osoby, które są przyjmowane do pracy
  • pracownicy młodociani przenoszeni na inne miejsca pracy
  • inni pracownicy, którzy są przenoszeni na stanowiska pracy, na którym są jakieś czynniki szkodliwe dla zdrowia
Badania wstępne i okresowe są robione na koszt pracodawcy.

7. Częstotliwość wykonywania badań okresowych określa się na podstawie czynników szkodliwych lub uciążliwych, na które narażony jest pracownik na podstawie odpowiedniego rozporządzenia MZiOS.

8. Lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne może wyznaczyć krótszy termin następnego badania, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne do prawidłowej oceny stanu zdrowia pracownika.

9. Badania kontrolne lekarskie przeprowadza się w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni z powodu pracownika. Robi się je, aby sprawdzić czy choroba nie wpłynęła negatywnie na jego zdolność zdrowotną do wykonywania pracy. 

10. Skierowanie powinno zawierać:
  • określenie rodzaju badania profilaktycznego
  • określenie stanowiska pracy na jakim ta osoba pracuje lub ma pracować
  • opis warunków pracy
11. Badania profilaktyczne kończą się orzeczeniem lekarskim, które może stwierdzać brak przeciwwskazań do dalszej pracy na danym stanowisku, albo istnienie przeciwwskazań do dalszej pracy. W przypadku stwierdzenia przeciwwskazań pracodawca ma obowiązek przenieść pracownika do innej pracy, którą może wykonywać. Jeżeli powyższe przeniesienia ochronne powodują obniżenie
wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy na nie dłużej niż 6 miesięcy.

12. Choroby zawodowe to takie choroby, które są spowodowane działaniami czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy. Powstają wskutek stałego przebywania ciała w niedogodnej pozycji, systematycznego wykonywania forsownych czynności lub regularnego przebywania w otoczeniu zawierającym czynniki szkodliwe dla zdrowia.

13. W momencie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej pracodawca jest zobowiązany:
  • ustalić przyczynę powstania choroby, charakter i rozmiar zagrożenia
  • usunąć czynniki powodujące powstawanie choroby
  • zapewnić realizację zleceń lekarskich
  • w przypadku stwierdzenia u pracownika objawów choroby zawodowej powinien go przenieść do innej pracy
14. Jeśli pracownicy pracują w ciężkich i uciążliwych warunkach to pracodawca powinien zapewnić im bezpłatnie posiłki i napoje (nie można ich zastąpić ekwiwalentem pieniężnym).