Historia i społeczeństwo - Władysław Łokietek. Twórca zjednoczonego królestwa.
1.Wiek XIII przyniósł na ziemiach polskich doniosłe zmiany społeczne i ekonomiczne. Między innymi dzięki kolonizacji na prawie niemieckim poszczególne księstwa piastowskie przeżywały okres rozkwitu gospodarczego.Władzę na Śląsku sprawowali książęta wywodzący się od Władysława Wygnańca. Jego wnuk, Henryk I Brodaty, który rozpoczął rządy w swojej dzielnicy w 1201 r., należał do najwybitniejszych książąt polskich pierwszej połowy XIII w. Dzięki staraniom księcia, m.in. sprowadzaniu osadników niemieckich i szeroko zakrojonemu lokowaniu miast i wsi, Śląsk przeżywał rozkwit gospodarczy i znacznie wyprzedzał pod względem ekonomicznym inne księstwa piastowskie. Stając się coraz bogatszą i silniejszą prowincją, zyskiwał również znaczenie jako ośrodek polityczny, który mógł odegrać kluczową rolę w procesie jednoczenia ziem polskich. Następcą został jego syn, Henryk II Pobożny, który przegrał w 1241 r. bitwę pod Legnicą.
2. Po upadku władztwa Piastów śląskich rozpoczęły się walki o Kraków, a koncepcje zjednoczeniowe zeszły na dalszy plan. Powrócono do nich dopiero w drugiej połowie XIII w., kiedy to na tronie krakowskim zasiadali kolejno książę sieradzki Leszek Czarny i książę wrocławski Henryk IV Probus. Próbowali oni wzmocnić pozycję księstwa krakowskiego i rozszerzyć swoje władanie na jak największe obszary ziem polskich. Aby odbudować Królestwo Polskie, Henryk w testamencie przepisał ziemię krakowską Przemysłowi II (księciu wielkopolskiemu). Po śmierci Probusa książę wielkopolski prawdopodobnie jeszcze w 1290 r. zajął Kraków, ale nie utrzymał tam długo swoich rządów. Po opanowaniu Pomorza Gdańskiego, dzięki pomocy arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnki, w 1295 r. został koronowany na króla Polski.
Królestwo Przemysła II rozpadło się wraz z jego bezpotomną śmiercią.
3. Władysław Łokietek wygrał rywalizację o Wielkopolskę. Posiadał już wcześniej ziemie sieradzką i łęczycką. Rywalem Łokietka był Przemysł II. Najechał on zbrojnie na Łokietka i zmusił go do ucieczki z kraju. Dzięki temu Wacław połączył Wielkopolskę i Małopolskę, a także Pomorze Gdańskie, Kujawy, ziemie sieradzką i łęczycką. W 1300r. Wacław II został koronowany na króla Polski. Z racji takiej, iż był on też królem Czech i większość czasu zajmował się sprawami czeskimi, Polacy wyrażali w stosunku do niego bunt. Łokietek dostał szansę powrotu do kraju. Zanim Łokietek utrwalił swoją władzę, utracił Pomorze Gdańskie. W 1309 r. Krzyżacy opanowali całe Pomorze Gdańskie. W 1311 r. w Krakowie wybuchł bunt pod przywództwem wójta Alberta. Buntowników popierał także biskup krakowski Jan Muskata. Po stronie Władysława Łokietka opowiedziało się jednak rycerstwo, z którego pomocą bunt został stłumiony. Kolejnym sukcesem księcia było objęcie władzy w Wielkopolsce. W 1331 r. odbyła się bitwa pod Płowcami przeciwko nowemu królowi Czech - Jana Luksemburskiego. Polacy odnieśli pewien sukces, jednak nie miał on decydującego wpływu na losy wojny. W następnym roku Krzyżacy zajęli Kujawy i ziemię dobrzyńską i zmusili polskiego władcę do zawarcia rozejmu. Łokietek zmarł w 1333 r.
2. Po upadku władztwa Piastów śląskich rozpoczęły się walki o Kraków, a koncepcje zjednoczeniowe zeszły na dalszy plan. Powrócono do nich dopiero w drugiej połowie XIII w., kiedy to na tronie krakowskim zasiadali kolejno książę sieradzki Leszek Czarny i książę wrocławski Henryk IV Probus. Próbowali oni wzmocnić pozycję księstwa krakowskiego i rozszerzyć swoje władanie na jak największe obszary ziem polskich. Aby odbudować Królestwo Polskie, Henryk w testamencie przepisał ziemię krakowską Przemysłowi II (księciu wielkopolskiemu). Po śmierci Probusa książę wielkopolski prawdopodobnie jeszcze w 1290 r. zajął Kraków, ale nie utrzymał tam długo swoich rządów. Po opanowaniu Pomorza Gdańskiego, dzięki pomocy arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnki, w 1295 r. został koronowany na króla Polski.
Królestwo Przemysła II rozpadło się wraz z jego bezpotomną śmiercią.
3. Władysław Łokietek wygrał rywalizację o Wielkopolskę. Posiadał już wcześniej ziemie sieradzką i łęczycką. Rywalem Łokietka był Przemysł II. Najechał on zbrojnie na Łokietka i zmusił go do ucieczki z kraju. Dzięki temu Wacław połączył Wielkopolskę i Małopolskę, a także Pomorze Gdańskie, Kujawy, ziemie sieradzką i łęczycką. W 1300r. Wacław II został koronowany na króla Polski. Z racji takiej, iż był on też królem Czech i większość czasu zajmował się sprawami czeskimi, Polacy wyrażali w stosunku do niego bunt. Łokietek dostał szansę powrotu do kraju. Zanim Łokietek utrwalił swoją władzę, utracił Pomorze Gdańskie. W 1309 r. Krzyżacy opanowali całe Pomorze Gdańskie. W 1311 r. w Krakowie wybuchł bunt pod przywództwem wójta Alberta. Buntowników popierał także biskup krakowski Jan Muskata. Po stronie Władysława Łokietka opowiedziało się jednak rycerstwo, z którego pomocą bunt został stłumiony. Kolejnym sukcesem księcia było objęcie władzy w Wielkopolsce. W 1331 r. odbyła się bitwa pod Płowcami przeciwko nowemu królowi Czech - Jana Luksemburskiego. Polacy odnieśli pewien sukces, jednak nie miał on decydującego wpływu na losy wojny. W następnym roku Krzyżacy zajęli Kujawy i ziemię dobrzyńską i zmusili polskiego władcę do zawarcia rozejmu. Łokietek zmarł w 1333 r.
