J.polski - Renesans
1. Renesans, czyli "odrodzenie". Epoka w Polsce trwała od końca XV wieku do początku XVII wieku.
2. Antropocentryzm - pogląd sytuujący człowieka w centrum zainteresowania nauki, filozofii, sztuki i literatury. Interesowano się człowiekiem, zastanawiano się nad pozycją człowieka w świecie, przeżyciami wewnętrznymi, człowiekiem wobec śmierci itp.
3. Reformacja - ruch religijno-społeczno-narodowy, mający na celu reformę doktryn i praktyk znajdującego się w stanie kryzysu Kościoła rzymskokatolickiego. Nowe wyznania, które narodziły się po reformacji: luteranizm, kalwinizm i "Bracia polscy".
4. Humanizm - prąd umysłowy, mający swoje korzenie w antyku, szukano dogłębnych studiów nad dokonaniami filozoficznymi i literackimi starożytności.
5. Celem humanizmu była elokwencja, wymowa, której wzorców szukano w dawnych teoriach tekstu literackiego i podczas starożytnej praktyce oratorskiej. Humaniści w epoce renesansu sięgali do dorobku kulturowego, motywów, dzieł antycznej Grecji i Rzymu. Na tych antycznych motywach się wzorowali.
6. Spór pomiędzy cyceronistami i antycyceronistami dotyczył sposobu wyrażania idei. Ci pierwsi chcieli tylko naśladować swego mistrza. Drudzy uważali, że nie należy go tylko naśladować, ale także uwzględniać wzorce chrześcijańskie teoretycznie i praktycznie.
7. Wzorce osobowe:
8. Postawa filozoficzna w "Pieśniach" Jana Kochanowskiego:
W pieśniach pojawia się filozofia stoicka, czyli filozofia, która polega na wyzbyciu się nadmierności uczuć tj. złość, euforia, gniew. Stoicyzm dąży do zachowania równowagi umysłowej wobec zmienności losu. Najwyższą cenioną wartością była cnota, czyli etyczne postępowanie, szlachetność czy godność. Taką filozofię wyznawał Kochanowski jeszcze przed stratą córki - Urszuli. Występują tutaj elementy arkadii i patriotyzmu.
9. Tren - gatunek wywodzący się ze starogreckiej poezji żałobnej, utwór wyrażą smutek i żal po śmierci osoby godnej, zasłużonej.
2. Antropocentryzm - pogląd sytuujący człowieka w centrum zainteresowania nauki, filozofii, sztuki i literatury. Interesowano się człowiekiem, zastanawiano się nad pozycją człowieka w świecie, przeżyciami wewnętrznymi, człowiekiem wobec śmierci itp.
3. Reformacja - ruch religijno-społeczno-narodowy, mający na celu reformę doktryn i praktyk znajdującego się w stanie kryzysu Kościoła rzymskokatolickiego. Nowe wyznania, które narodziły się po reformacji: luteranizm, kalwinizm i "Bracia polscy".
4. Humanizm - prąd umysłowy, mający swoje korzenie w antyku, szukano dogłębnych studiów nad dokonaniami filozoficznymi i literackimi starożytności.
5. Celem humanizmu była elokwencja, wymowa, której wzorców szukano w dawnych teoriach tekstu literackiego i podczas starożytnej praktyce oratorskiej. Humaniści w epoce renesansu sięgali do dorobku kulturowego, motywów, dzieł antycznej Grecji i Rzymu. Na tych antycznych motywach się wzorowali.
6. Spór pomiędzy cyceronistami i antycyceronistami dotyczył sposobu wyrażania idei. Ci pierwsi chcieli tylko naśladować swego mistrza. Drudzy uważali, że nie należy go tylko naśladować, ale także uwzględniać wzorce chrześcijańskie teoretycznie i praktycznie.
7. Wzorce osobowe:
- humanista - człowiek wszechstronnie wykształcony, który dobrze orientuje się w kulturze i sztuce, płynnie posługujący się greką i łaciną, docenia radość i przyjemność wynikające z życia doczesnego.
- szlachcic ziemianin - gospodarz doskonale znający swoje posiadłości i zasady gospodarowania, mądrze kierujący służbą, dogląda każdej pracy, człowiek zacny, uczciwy, skromny, czerpie z życia przyjemność i satysfakcję
- dworzanin - człowiek wykształcony, erudyta, miłujący wszystko co polskie, orientuje się w wydarzeniach kulturalnych, lubi się bawić, darzy władcę wielkim szacunkiem, ważną rolę w jego życiu odbywają kobiety
8. Postawa filozoficzna w "Pieśniach" Jana Kochanowskiego:
W pieśniach pojawia się filozofia stoicka, czyli filozofia, która polega na wyzbyciu się nadmierności uczuć tj. złość, euforia, gniew. Stoicyzm dąży do zachowania równowagi umysłowej wobec zmienności losu. Najwyższą cenioną wartością była cnota, czyli etyczne postępowanie, szlachetność czy godność. Taką filozofię wyznawał Kochanowski jeszcze przed stratą córki - Urszuli. Występują tutaj elementy arkadii i patriotyzmu.
9. Tren - gatunek wywodzący się ze starogreckiej poezji żałobnej, utwór wyrażą smutek i żal po śmierci osoby godnej, zasłużonej.