Historia - Polska droga do wolności
31 sierpnia 1980 - porozumienie sierpniowe
13 grudnia 1981 - prowadzenie stanu wojennego
4 czerwca 1989 - częściowo wolne wybory do sejmu i senatu
Wydarzenia sierpniowe:
Sierpień 1980 roku przyniósł masowe strajki i wystąpienia protestacyjne, które doprowadziły do powstania Solidarności oraz zapoczątkowały trwałe przemiany społeczno-ustrojowe w PRL.
Przyczyny strajków i protestów stały się podwyżki cen, na który największe zakłady produkcyjne odpowiedziały falą strajków. Około 200 zakładach strajkowało wówczas ponad 80 tysięcy pracowników. Protest rozprzestrzenił się błyskawicznie, a na jego czele stanął elektryk Lech Wałęsa. Styczniowi co głosili wtedy listen 21 postulatów wśród których znalazły się m.in.:
1) akceptacja Wolnych Związków Zawodowych
2) zagwarantowanie prawa do strajku
3) uwolnienie Więźniów Politycznych
4) poprawa warunków socjalnych
5) wprowadzenie 3-letnich płatnych urlopów macierzyńskich
6) obniżyenie wieku emerytalnego: kobiety do 50 lat, mężczyźni do 55 lat.
Trzydziestego pierwszego sierpnia 1980 r w Gdańsku zawarto porozumienie sierpniowe. W ten sposób władze wyraził zgody na realizowanie 21 postulatów.
Stan wojenny wprowadzono z 12 na 13 grudnia 1981. Rządy w kraju przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego z Generałem Wojciechem Jaruzelskim na czele.
Aresztowano kilka tysięcy działaczy Solidarności. Na ogół aresztowania przebiegały spokojnie, ale do tragicznych wydarzeń doszło w kopalni "Wujek" gdzie zginęło 9 górników.
Po wprowadzeniu stanu wojennego:
1) sejm i rząd kontynuowały działalność
2) zamknięte granice państwa
3) unieruchomiono łączność telefoniczną
4) zmilitaryzowano wybrane instytucje i zakłady pracy
6) rozwiązano wszystkie organizacje społeczne, polityczne i związki zawodowe.
Stan wojenny został zawieszony 1 stycznia 1983 roku, a zmieniony 22 Lipca 1983.
Gospodarka PRL w latach 80.
Społeczeństwo było pozbawione wpływu na rządy, a władzę sprawowali komuniści. Wybory do parlamentu były fikcją, a wyniki fałszowano. Władza nie przestrzegała praw obywateli do posiadania własności. Państwo przejęło zakłady przemysłowe, przedsiębiorstwa i handel.
Upaństwowiona gospodarka była źle zarządzana. Rozbudowano przemysł na potrzeby wojska.
W czasach PRLu obywatele nie mogli korzystać z podstawowych swobód, wolności słowa, wyznania. Działała cenzura, artykuły żywnościowe były na kartki. Obywatele nie mieli prawa do strajku, demonstracji, a ci którzy chodzili do kościoła byli pilnowani.
Okrągły Stół (6.02-5.04.1989):
Julita rozmowy przedstawicieli opozycji z reprezentantami obozu rządzącego PZPR z udziałem ugrupowań społecznych oraz obserwatorów z kościoła katolickiego. Przedmiotem negocjacji było wprowadzenie możliwych do przyjęcia przez obie strony zasad demokracji ustroju społecznego oraz naprawy systemu gospodarczego w Polsce.
Wybory czerwcowe (4 czerwca 1989):
Frekwencja w wyborach była bardzo niska. Wybory odbywały się w dwóch turach. Ci którzy poszli głosować w większości oddali swoje głosy na Solidarność. Było to miażdżące zwycięstwo. Pierwszym niekomunistycznym premierem rządu został Tadeusz Mazowiecki.